โอวาทปาฏิโมกข์ นโยบายในการเผยแผ่พุทธศาสนาไปทั่วโลก

ศาสนาทุกศาสนา แต่เดิมล้วนมุ้งสอนให้มวลมนุษยชาติอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข ปราศจากการประทุษร้ายซึ่งกันและกัน และสอนให้รู้ถึงเป้าหมายที่แท้จริงของการเกิดมาเป็นมนุษย์ แต่เมื่อกาลเวลาเปลี่ยนผ่าน ปัจจุบันหลายศาสนากลับเปลี่ยนแปลงไป

             
             ศาสนาพุทธก็เป็นหนึ่งในหลายศาสนาที่มีประชาชนนับถือกันมาก สิ่งที่ทำให้ศาสนาพุทธยังคงเจริญอยู่ในหลาย ๆ ประเทศ เพราะพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้วางหลักการไว้ดีแล้วในวันมาฆะเมื่อสองพันห้าร้อยกว่าปีที่ผ่านมา หลักการที่ว่านี้คือ "โอวาทปาฏิโมกข์"

วันมาฆบูชา คือ วันที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงโอวาทปาฏิโมกข์ท่ามกลางสงฆ์ จำนวน ๑,๒๕๐ รูป ซึ่งพระสงฆ์ที่มาประชุมในครั้งนี้ เป็นพระชุดแรกที่พระองค์บวชให้ และถือเป็นกำลังหลักในการประกาศพระพุทธศาสนา

ก่อนที่จะส่งพระไปประกาศพระสัจธรรม พระพุทธองค์ต้องให้นโยบายในการเผยแผ่คำสอนของศาสนาพุทธไว้ก่อนซึ่งประกอบไปด้วย
๑. เป้าหมายในการเผยแผ่ศาสนาพุทธ 
๒. หลักการในการเผยแผ่
๓. วิธีการในการเผยแผ่

๑. เป้าหมาย ๓ ได้แก่

-  ขันติเป็นเครื่องเผากิเลส

- พระพุทธเจ้าทั้งหลายตรัสว่า นิพพานเป็นธรรมอันสูงสุด

- ผู้ล้างผลาญผู้อื่น ไม่ชื่อว่าเป็นนักบวช ผู้เบียดเบียนผู้อื่นไม่ชื่อว่าสมณะ

การจะสอนให้คนทำความดีซึ่งเป็นการสวนกระแสกิเลสเป็นเรื่องยากต้องมีขันติมาก แต่ถ้าไม่มีขันติแล้วกิเลสที่ติดแน่นในใจก็ไม่ทางสำรอกออก และจะไม่มีทางไปถึงพระนิพพานซึ่งเป็นธรรมอันสูงสุดได้ ระหว่างทางที่ไปเผยแผ่ก็ต้องทำตัวให้เป็นนักบวชที่ดีด้วย

๒. หลักการ ๓ ได้แก่

- การไม่ทำบาปทั้งปวง

- ทำดีให้ยิ่งขึ้นไป

- กลั่นจิตของตนให้ผ่องใส

ถึงแม้จะมีความเชื่อ และวีธีการสอนตลอดจนถึงแนวทางในการปฏิบัติแบบต่าง ๆ สอนอยู่ในโลกนี้มากมาย แต่หลักของศาสนาพุทธเราต้องไม่หลุดออกจาก ๓ ข้อนี้

๓. วิธีการ ๖ ได้แก่

- ไม่ว่าร้ายกัน

- ไม่ล้างผลาญกัน

- สำรวมในข้อวัตรปฏิบัติ

- รู้ประมาณในการบริโภค

- นอน นั่งในที่อันสงัด

- ประกอบความเพียรทางใจให้ยิ่ง ๆ ขึ้นไป

เป้าหมาย หลักการและวิธีการที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงประธานไว้ดีแล้วนี้ ถือเป็นสิ่งต้องรู้และปฏิบัติให้เป็นรูปแบบเดียวกัน ถึงแม้ว่าสถานที่ที่จะไปประกาศพระศาสนาจะมีวัฒนธรรม ความเชื่อ ขนบธรรมเนียมประเพณีแตกต่างกันมากน้อยเพียงใดก็ตาม

เราในฐานะเป็นชาวพุทธ เมื่อถึงวาระวันสำคัญเช่นนี้มาถึง นอกจากปฏิบัติตามประเพณีนิยมแล้ว ต้องปฏิบัติตนให้เป็นนักเผยแผ่พระพุทธศาสนาไปด้วย ให้สมกับที่เราได้เกิดมาในดินแดนที่ชาวโลกยกย่องว่าเป็นศูนย์กลางพระพุทธศาสนาแห่งโลกด้วย