กว่าจะรู้ใจกันมันก็นานแสนนาน

มีคำกล่าวว่า “หนทางพิสูจน์ม้า  กาลเวลาพิสูจน์คน”  การที่จะรู้จักเข้าใจใครสักคนหนึ่ง  เป็นเรื่องที่ต้องใช้เวลา  เพราะจิตมนุษย์ยากแท้หยั่งถึง  มีความลึกลับเป็นปริศนาซุกว่อนอยู่มากมาย  ทำให้บางทีแม้แต่ตนเองก็ยังไม่เข้าใจกระจ่างในตัวเองสักเท่าไหร่  ดังนั้นการทำความรู้จักผู้อื่นจึงจำเป็นต้องอาศัยเวลา และยังต้องมีเหตุการณ์ที่เหมาะสมเป็นเครื่องพิสูจน์อีกด้วย  ซึ่งในพระพุทธศาสนา ได้สอนวิธีดูคนไว้ใน สัตตชฎิลสูตร  ดังนี้

๑) ศีลพึงรู้ได้ด้วยการอยู่ร่วมกัน  ศีลนั้นจะพึงรู้ได้ด้วยกาลเล็กน้อย  ผู้ใส่ใจจึงจะรู้ได้  ผู้ไม่ใส่ใจรู้ไม่ได้  ผู้มีปัญญาจึงจะรู้ได้  ผู้ไม่มีปัญญารู้ไม่ได้

 ๒) ความสะอาดจะพึงรู้ได้ด้วยการงาน

๓) กำลังใจจะพึงรู้ได้ในคราวมีอันตราย

๔) ปัญญาจะพึงรู้ได้ด้วยการสนทนา

การดูคนออกแม้จะเป็นสิ่งที่ยากต้องอาศัยความช่างสังเกต  และการฝึกฝนเป็นเวลานาน

แต่ก็มีวิธีลัด  คือ ดูตนเองให้ออกเสียก่อน  โดยการฝึกเอาใจเขามาใส่ใจเรา เช่น เราไม่ชอบอะไรคนอื่นก็ไม่ชอบสิ่งนั้นเหมือนกัน เมื่อเรารู้จักรู้เท่าทันจิตใจตนเองได้ ก็จะสามารถ “ทันโลก  ทันคน”  ได้ไม่ยาก